Jezioro Charzykowskie i okolice

Jezioro Charzykowskie (Łukomie) jest dużym przepływowym jeziorem rynnowym. Jego powierzchnia wynosi 1363,8 ha, co daje mu drugie miejsce pod względem wielkości w Borach Tucholskich, po Zalewie Koronowskim. Jest jednym z najchętniej odwiedzanych miejsc w tym regionie.

Charakterystyka

Jezioro położone jest na wysokości 120 metrów n.p.m., pomiędzy wsiami Charzykowy i Małe Swornegacie, na długości 9,5 km. Jego szerokość wynosi od 0,5 do 2,4 km. Dopływami są Brda, Czerwona Struga, Jarcewska Struga i Struga Siedmiu Jezior.
Wody Jeziora Charzykowskiego posiadają III i II klasę czystości.

Wyspy z historią

Na jeziorze znajdują się dwie dość duże wyspy. Mniejsza z nich, położona w południowej części, nosi nazwę Wyspy Miłości. Do II wojny światowej była znanym i uczęszczanym miejscem rozrywki – znajdowała się tam kawiarnia, organizowano dancingi, urządzano ogniska i spotkania żeglarzy.
Na skutek bombardowania przez samoloty sowieckie w 1945 roku wszystko, co znajdowało się na wyspie, zostało całkowicie zniszczone, a leje po dwóch bombach lotniczych zachowały się do dziś.

Druga, większa Wyspa Bachorska znajduje się w odległości około 8 km od Charzyków, naprzeciwko wsi Bachorze. W okresie międzywojennym pełniła funkcję bazy harcerskiej, natomiast podczas wojny była miejscem schronienia dla partyzantów.
Poziom czystości wód jeziora sprzyja obfitości jego fauny, w tym gatunków endemicznych, jak sielawa czy troć jeziorowa.
Oprócz tego bytuje w nim płoć, okoń, leszcz, szczupak i sandacz, a także węgorz. Na obrzeżach i wyspach gnieżdżą się liczne gatunki ptaków brodzących i wodnych: żuraw, czapla siwa, łabędź niemy, perkoz, łyska i kormoran.

Sporty wodne

Jezioro Charzykowskie posiada doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych i zimowych. Cieszyło się ogromnym zainteresowaniem żeglarzy jeszcze w XX-leciu międzywojennym.
W Charzykowach znajduje się port jachtowy, wyposażony w urządzenia do wodowania jachtów. Przez jezioro, w jego północno-zachodniej części, przebiega Szlak Rzeki Brdy – jeden z najbardziej znanych i atrakcyjnych europejskich szlaków kajakowych, na którym w 1938 roku został zorganizowany międzynarodowy spływ kajakowy.
Zimą na zamarzniętym jeziorze odbywają się treningi i imprezy bojerowe. Latem gości tu liczna młodzież na obozach żeglarskich, organizowane są też regaty. Zawodom sportowym towarzyszą liczne imprezy muzyczne, wśród których najbardziej znana to Festiwal Piosenki Żeglarskiej „Shanties”.

Po jeziorze pływa statek Żeglugi Charzykowskiej, na którym można wybrać się w rejs. Statek posiada napęd elektryczny z uwagi na wymagania ekologiczne względem regionu, dlatego nie generuje hałasu ani spalin.

Okolice

W otoczeniu Jeziora Charzykowskiego położonych jest sporo miejscowości o charakterze turystyczno-wypoczynkowym. W Charzykowach mieści się siedziba Chojnickiego Klubu Żeglarskiego, tam też odbywa się wspomniany festiwal „Shanties”.
W oddalonym o około 3,5 km Jarcewie znajduje się dwór rodziny Kreichów, wybudowany na przełomie XIX i XX wieków. Został on odrestaurowany i obecnie stanowi prywatną własność.
W położonym nieopodal Czartołomiu można podziwiać zespół dworski z drugiej połowy XVIII wieku, rozbudowany w wieku XIX, a następnie w początkach XX wieku do obecnej postaci przez rodzinę von Fischer. Znajduje się w posiadaniu prywatnego właściciela.

Na szczególną uwagę zasługują Krojanty – pochodząca z XIV wieku własność krzyżacka, która na przełomie XVIII i XIX wieków należała do kaszubskiego rodu szlacheckiego Lipińskich. Początkowo siedzibą rodu był niewielki dwór drewniany, w 1884 roku zastąpiony przez duży, murowany, który wybudował ówczesny właściciel Krojant – Onufry Szur Lipiński. Ostatnim właścicielem dworu przed wojną był Alojzy Jan Leliwa Pruszak, wyrzucony z niego przez Niemców i zamordowany.

Po wojnie dwór wraz z pozostałymi zabudowaniami został znacjonalizowany i przydzielony Lasom Państwowym. W 1984 roku został, w tragicznym stanie, odkupiony przez dr. Tomasza Winieckiego i jego małżonkę Grażynę, którzy w ciągu sześciu lat odremontowali dwór i zaadaptowali go na placówkę medyczną. Dziś mieści się tam Prywatna Klinika Rehabilitacyjna, lecząca schorzenia głowy, kręgosłupa i narządu ruchu.